Bart van Loo (Belgie, 1973), schrijver en conferencier
Thema: Vive La France: een gezongen geschiedenis van Frankrijk
Recensie
Formidable! – een formidabele KW-avond met Bart van Loo
Dinsdagavond 25 november werd een totaal uitverkochte zaal van de Muzenval anderhalf uur lang meegenomen door de artis
tieke verbeelding van francofiel, schrijver en conferencier Bart van Loo. De bezoekers kregen bij binnenkomst in de foyer meteen een aantal Franse chansons te horen van onder andere Jacques Brel en Chares Aznavour. Dertien ‘blazers’ van de Eerselse harmonie De Goed Hoop speelden Sous le ciel de Paris, Moulin Rouge, La vie en rose, Les feuilles mortes en C’est si bon.
Dat we te maken hadden met een BV-er (Bekende Vlaming) bleek uit de toestroom van mensen. Tot het allerlaatste moment bleef het publiek komen en werd de zaal tot de nok toe gevuld. Dát had Bart van Loo niet verwacht, vertelde hij heel eerlijk. Hoewel hij dus niet op een volle zaal voorbereid was, kon hij toch op aanstekelijke wijze á la minute het publiek meekrijgen. De voorstelling Chanson begon meteen met muziek van Dire Straits! Dat was de muziek uit de jeugd van Bart in Herentals. Hij leefde toen nog in een “culturele woestenij”. Totdat in 1989 “zijn wereldbeeld barstte” door een enthousiaste leraar Frans die liedjes van Jacques Brel liet horen. Deze kennismaking met het Franse chanson was een “oermoment” voor hem. Hij richtte zich daarbij even tot alle leraren in de zaal, om te benadrukken, welk groot belang een bevlogen docent voor de klas kan hebben!
Vervolgens gingen we naar een ander belangrijk moment uit zijn leven waar het chanson een rol gespeeld had: de ontmoeting met zijn lief, een Française, waarvoor hij ter plekke het Jacques Brel-spel uitgevonden had! Dat was het na elkaar opsommen van titels van liedjes van Brel. Diegene die als laatste nog een liedje kon noemen, had gewonnen. De zaal werd uitgenodigd het te proberen en meteen werden de liedjes Amsterdam, Marieke, mijn vlakke land, ne me quitte pas.. en meer geroepen. Als beloning kreeg het publiek een paar minuutjes Brel te horen. Deze chansons zijn een noodzaak voor het leven: ‘drie maal daags 10 minuten Brel voor het eten’ is het advies van ‘dokter Bart van Loo’.
Pont Neuf
Na deze inleiding werden we meegenomen op de vleugels van de verbeelding en “vlogen” we naar Pont Neuf, de oudste brug van Parijs. Daar vandaan kan je het standbeeld zien van Karel de Grote op het plein voor de Notre Dame. Charlemagne was ‘een massamoordenaar maar met goede smaak’! Volgens de verhalen heeft hij “de scholen” uitgevonden. Dat bracht onze verhalenverteller naar het 16-jarige schoolmeisje France Gall, een tienersterretje dat in 1965 voor Luxemburg het Eurovisie songfestival won met het liedje, Poupée de cire, poupée de son, geschreven door
Serge Gainsbourg. Natuurlijk mocht de zaal dit ook heel eventjes meezingen. Vervolgens kreeg het publiek weer een zeer bekend nummer te horen, My way,wat oorspronkelijk een Frans Chanson is, geschreven door Claude François en “Comme d’habitude” heet. En zo ging het de hele tijd door. Met mooie lyrische volzinnen werden Franse chansons en geschiedkundige feiten van Frankrijk aan elkaar gekoppeld. Bart van Loo is een geboren verteller en brengt dit alles met veel dynamiek, fantasie en humor.
Charles Aznavour
Opvallend veel grote namen van het Franse chanson hebben buitenlands bloed! Onder andere Charles Aznavour, van Armeense afkomst en zelfs één van Nederlandse bodem, Dave! “Grote culturen laten altijd een deur op een kier staan om eigen tonen en toetsen te laten beïnvloeden door andere cultuur-elementen”, benadrukt hij. Tja, Charles Aznavour… Bart van Loo is bij hem op de koffie geweest om een interview te houden en hij was bij zijn laatste concert in Antwerpen. Ontroering en bewondering voor deze 90-jarige koning van het Franse Chanson. “La Bohème”, het allermooiste lied, gaat over een impressionistische schilder in de straten van Montmartre. Van Loo begint zachtjes te zingen, haalt een witte zakdoek te voorschijn: Aznavour! Echter niemand uit het publiek deed een poging de zakdoek te pakken toen deze weggegooid werd! Grote hilariteit in de zaal met daarop volgend een geweldige beschrijving hoe van Loo zelf ooit gehoopt had die zakdoek van het toneel te plukken.
Ambassadeur van de Franse taal
Engelstalige tegencultuur heeft het Franse chanson overtroefd. Na 1980 is de Franse muziek niet meer over de eigen grens heen gekomen. Bart van Loo voelt zich een ambassadeur van de Franse taal en was dit ook voor de da
g van de Franse taal op 12 november 2014. Tweehonderd middelbare scholen hadden daar aan meegedaan en ook het PiusX en het Rythovius. Na het einde van de voorstelling werden de docenten Frans die in de zaal zaten, gevraagd te gaan staan en kregen zij van het publiek en Bart van Loo een warm applaus.
Het grote applaus was echter voor Bart van Loo zelf, die vele mensen een geweldige avond gegeven had. C’était formidable. En deze avond was maar een soort van performance-lezing. In de theatershow van Bart van Loo met zijn band Eddy et les Vedettes komen de liedjes en het meezingen nog veel meer aan bod. In het voorjaar van 2015 zijn er zulke shows in Lommel (7/3) en in Helmond (16/4) te zien.
Informatie Vooraf
KW-Cafe begon zijn jubileumseizoen met een uitverkochte zaal voor de Belgische voedingsexpert Kris Verburgh. Daarna volgde de schrijver Kader Abdolah, gevlucht uit Iran. En nu ‘weer een Belg’: wat kan de KW-bezoeker deze keer verwachten? Dit schreven eerdere bezoekers aan zijn ‘show’:
‘Bart Van Loo steekt van wal. Letterlijk 1 minuut 14 seconden later zingt de hele zaal met hem mee. En wanneer hij het publiek met lichtvoetige eruditie meeneemt naar de Parijse Pont Neuf om via Karel de Grote bij France Gall uit te komen, hangt iedereen aan zijn lippen. Gall leidt naar Claude François, maar ook naar Lodewijk XIV en Charles Aznavour…. Mooie mix van grap, ironie, anekdote en ontroering. Bart grasduint door de Franse geschiedenis met het Franse chanson als illustratie. Het publiek hangt anderhalf uur lang aan zijn lippen….. Hij koppelt nostalgie aan historisch inzicht, mengt kleine verhaaltjes met grotere patronen, test de kennis van het publiek en laat meezingen waar het kan.
Zijn conférence is een muzikale slalom door de Franse
geschiedenis. Een zoektocht naar de ziel van het chanson. Met de bereidwillige medewerking van Jacques Brel, Charles Aznavour, Joe Dassin, Barbara, Edith Piaf en vele anderen. Zonder naar adem te happen weeft Van Loo de grootste Franse hits aan elkaar, om zo via de zotste popquizweetjes de
geschiedenis van Frankrijk te reconstrueren. Karel de Grote, Hendrik de Vierde, Lodewijk De Veertiende, Charles De Gaulle, ze passeren allemaal de revue.
Van Loo pleit voor hartstocht
Een citaat van Balzac: ‘Een mens is pas echt een mens te
noemen als hij een of andere hartstocht bezit. Een man zonder hartstocht, een volkomen onberispelijk mens, is een wanstaltig wezen, een embryonale engel aan wie geen vleugels zijn
gegroeid.’ Van Loo: “Balzac vat hier mijn aangeboren
enthousiasme prachtig samen. Ik wil graag zelf ook pleiten voor meer enthousiasme. Het lijkt niet meer bon ton bij intellectuelen
om enthousiast te zijn, alsof je dat met domheid kunt associëren. Hartstocht is een hoog goed dat we moeten koesteren.”
Meer over de Gast
Bart van Loo (Belgie, 1973), studeerde aan de Universiteit van Antwerpen. Hij werd leraar Frans in een technische school. Zijn leerlingen vonden hem best een toffe peer, maar Frans, dat interesseerde hen geen fluit. Van Loo kreeg een burn-out, en besloot francofiel te worden. Acht jaar geleden sprak niemand van het Franse chanson en acht jaar geleden sprak ook niemand van Bart Van Loo. Hij vond zijn eigen beroep uit en leeft nu van zijn pen en zijn stem. Sinds 2006 verschenen van zijn hand verschillende boeken over de Franse Cultuur beschreven vanuit diverse invalshoeken. Hij schreef een Literaire Reisgids voor Frankrijk maar ook over Recepten, Seks, Erotiek en Literatuur. Van Loo trok in een oude Citroën DS door Frankrijk, op zoek naar de roots van De Ronde van Frankrijk. Van Loo treedt op in het theater en maakte een drietal CD’s . Half November verschijnt zijn nieuwe boek: Napoleon. De schaduw van de revolutie.
