Woensdag 1 November 2017
recensie
Lieke Marsman, multitalent te klein voor grote zaal.
Op 1 november trad Lieke Marsman voor het KW-Café op in de Muzenval. De jongste gast ooit. Schrijfster, dichter, filosoof en klimaat/politiek activist. Hiermee nam de redactie van het KW-Cafe een risico. Goede recensies en interviews maar…….kan ze ook een grote zaal ‘meenemen’? Nee dus, te weinig, Lieke Marsman kreeg in het begin wel de ‘gunfactor’ van de zaal, er werd aarzelend gelachen. Ze was als KW-gast volledig zichzelf (‘in proza ben ik niet zo goed’) , las voor de pauze veel voor, maar het bleef allemaal erg klein. Te klein voor zoveel publiek in zo’n grote zaal.
Snakken naar
Er zaten maar 3 lezers van haar werk in de zaal, dus Lieke Marsman koos voor uitvoerige voordracht uit haar werk. En ze verhaalde over haar gevecht tegen angsten en tienerdepressies, maar hoe deze voor haar ook tekenen van kracht en hoop waren. Voorzichtig, tastend en met bij wijlen onderkoelde humor beschreef ze haar werdegang, op zoek naar de taal als politiek instrument en actiemiddel. Ze las haar eerste gedicht (14 jarige leeftijd) Vasthoudendheid en haar brief aan een niet bestaand broertje. Hierna werd het een wonderlijke melange van poëzie en proza, essays en mini-essays, zoekend en tastend naar vorm. Zelf noemde ze het een creatieve nieuwe vorm, passend bij een tijd waarin ook literatuur vluchtiger en veelvormiger wordt. Schakend op meerdere borden tegelijk of, zoals het zelf uitdrukt: werkend op meerdere schermen. Spelend met de zeggingskracht van tegenstellingen en omkeringen. De gedichten waren niet eenvoudig dus je zag het KW-publiek snakken naar…?? Snakken naar inzicht, overtuigend gebracht, geraakt willen worden door de teksten, door het poetische.
Poezie en Protest
Lieke Marsman vertelde dat ze nu bezig was met ‘taalgebruik in de politiek’. De contradictie bij het publiek rondom Olie intrigeert haar. Onze olie-verslaving EN de noodzaak van klimaatmaatregelen. Er is, in de visie van Lieke, een gat tussen het openbare taalgebruik van politici (algemeen en vaag) en de taal/koppen in de media met hun behoefte aan ‘clicks’! En zo kwam vlak voor de pauze er echt voordrachtsvuur bij Lieke Marsman met haar actuele (voorjaar 2017) politieke gedicht “Alternatieve Vragen en Antwoorden”. In de beste traditie van de taal als politiek instrument uit de tijd van de protest-songs van Boudewijn de Groot en Bob Dylan.
……
“Maar algauw moest ik concluderen
dat er vaker wel dan niet sprake was
van journalisten die een spel speelden
waarbij men vijf verschillende meningen nam
ze in een yahtzee bekertje stopten
paar keer goed schudde
en daarna op het blaadje
bij het kopje ‘objectieve verslaggeving’
het maximale aantal punten invulde
Bovendien doemde steeds vaker
de term alternatieve feiten op”
…..
Een aantal bezoekers bleek niet overtuigd en keerde na de pauze niet meer terug. Er kwamen enkele vragen vanuit de zaal: hoe door politiek taalgebruik het woord Islam steeds meer ‘besmet’ raakte met associaties als terrorisme en onverdraagzaamheid. En of daar een taak lag voor ‘beter taalgebruik’? Het interview met Clara Corstens gaf nog wat meer reliëf aan deze literaire belofte Zo schreef ze jaren terug al over ‘Seksisme in de Literatuur’. Als presentator mocht ze dan misschien niet overtuigen, als denker en schrijfster zeker wel!
vooraf
Dilemma’s voor Twintigers: We weten allemaal hoe je een pleister plakt, maar hoe je jezelf emotioneel verzorgt is niet zo eenduidig. Als we verdriet hebben om een verwaterde vriendschap, ons verloren voelen op een massaal festival of verward zijn over een nieuwe scharrel zijn daar drugs, zelfhulpboeken of Netflix. In een tijd waarin twintigers massaal aan de antidepressiva gaan, de School of Life-klassen vol zitten, onderzoekt jong multi-talent Lieke Marsman hoe het gaat met ons emotionele zelf. Moeten we onze emoties in rechte en afgebakende paden leiden? Hoe ver reikt onze controle? Zijn gevoelens eigenlijk maakbaar, bestaat een emotionele handleiding? Lieke Marsman (1990, Den Bosch/Amsterdam) studeerde filosofie en publiceerde dichtbundels (haar debuut kreeg op één dag twee prijzen!), essays en recent een veelgeprezen roman: Het tegenovergestelde van een mens!. NRC bejubelde de roman (****):In deze debuutroman gaat het over de vraag: waarom lijken we niet geraakt door de klimaatverandering? Je kunt denken: meer een vraag voor een essay dan voor een roman, maar deze roman is juist zo hemelbestormend omdat het die genrescheidingen irrelevant maakt. ‘Zou ze er wel eens bij stil hebben gestaan dat apathie ook het gevolg van het wél hebben van waarden zou kunnen zijn?’