Woensdag 3 April 2019
Wervelende slotavond KW-seizoen met Jalila Essaïdi over BioArt.
recensie
Het KW-publiek in de goed gevulde Muzenval zat na een uur vol bewondering naar adem te happen. In een hoog tempo had Jalila, heel rustig pratend, een veelal nieuwe wereld voor ze geopend. Met steeds ‘de natuur’ als uitgangspunt is zij al meer dan 10 jaar succesvol bezig in onze regio met als ‘klapstuk’ de opening een jaar geleden van haar BioArt Village. Voor de aanwezigen was het nu volstrekt duidelijk waarom ze zoveel partijen aan zich weet te binden en waarom ze zoveel nationale en internationale prijzen krijgt. Ze is een slim (wetenschappelijk), creatief, ondernemend maar vooral innemend, inspirerend en ‘middelpuntzoekende’ persoon en kracht. Na de pauze was er dan ook een spervuur aan complimenten en vragen. Even ter correctie: Jalila en haar familie hebben wortels in Egypte en niet in Marokko zoals deze avond werd gezegd.
Spinnen
Jalila begon haar verhaal met haar fascinatie, tien jaar geleden al, voor spinnen, het spinnenweb en spinnendraad. De handgrote, tropische Golden Weaver spin maakt draden maken die tien keer sterker zijn staaldraad. Voor kogelwerende vesten wordt tegenwoordig Kevlar gebruikt, 33 laagjes met een ‘staalplaat’. Dat moet met ‘spinnendraad’ beter kunnen was het idee van Jalila. Een zoektocht die eindigde in een ‘kogelwerende menselijke huid’: de Bullet Proof Skin. Dit product roept meteen een aantal ethische vragen op. Is dit de meest wenselijke weg naar een ‘veilige samenleving’? Op deze manier kwam Jalila in contact met zeer veel uiteenlopende partijen. Vezelbedrijf DuPont wilde samenwerken, acadmische ziekenhuizen, TNO, Nederlands Foresisch Insituut…iedereen wilde samenwerken. Het ministerie, de provincie en Brainport wilden haar onderzoek steunen..Maar.. hoe bouw en test je een ‘kogelwerende huid’? Dan heb je grondstof, laboratoria, broedstoven, kennis, techniek en highspeedcamera’s nodig.Voor de ‘spinnen-grondstof’ schakelde Jalila ‘gen-gemuteerde geiten’ uit de VS in. En zo kun/moet je dus ‘opschalen’, van een creatieve DDW-onderzoeker naar Brainport-ondernemer en kom je terecht op Strijp-T. Een fascinerend verhaal dat nog steeds loopt…
Mest
Ook de boerenorganisatie ZLTO zocht contact. We hebben een overschot aan mest, kun je daar wat mee, grondstoffen eruit halen? Ook hier weer een verbluffend verhaal. Hoe het begon met een emmertje mest halen bij ZLTO-topman/boer Hans Huibers in Wintelre. En hoe na eindeloos proberen uit mest de cellulose gehaald kon worden en er kleding van gemaakt kon worden. Ook hier weer een groot aantal partijen die nodig waren (zelfs uit China, Duitsland) om ‘de Mestic-draad’ te maken. En ondertussen zorgen, in samenwerking met H&M dat Mestic-kleding een positief begrip wordt. Interessant hierbij was hoe Jalila allerlei ‘jongens van het snelle geld in Porsches’, venture-capitalists van zich af wist houden om dit zelf in alle rust, met de boeren en met eigen geld verder te ontwikkelen. En ondertussen ook nog te zorgen voor PR door een Mestic-kledingshow in Phlips Fruittuin te verzorgen in aanwezigheid van onder andere Neelie Kroes.
Rioolwater
Waterschap De Dommel belde, of het BioArt Lab ook ‘iets nuttigs’ kon met de restmaterialen van de waterzuivering zoals het bovendrijvend (frituur)vet? Ondertussen had Jalila van de gemeente Eindhoven een aanbod om het terrein met vijf (duitse) boerderij-bunkers uit WO2 te ontwikkelen tot een BioArt Village. Volledig zelfvoorziend qua energie, water en afvalverwerking. De genie-troepen uit Oirschot hielpen evenals 200 vrijwilligers en met DDW-2018 werd het voor het eerst opengesteld. Er was nu ruimte voor jaarlijks een tiental ‘bio-art-talenten’ uit de hele wereld om er onderzoek te doen. Op de KW-avond kreeg het publiek een groot aantal resultaten te zien. Hoe zendamateurs over de hele wereld met elkaar communiceren via boomantennes: tree2tree! Van ‘grafkaarsen’ tot lichtgevende bacterien. Het KW-publiek kreeg een bijzondere kijk op de Son-Mat keuken en voedselfilosofie uit Korea. Met steeds ‘de natuur’ als utgangspunt en een simpel en tastbaar resultaat voor de generatie NU. De filmpjes die het KW-publiek zag waren informatief en poetisch.
Na de pauze
Of Jalila haar vindingen ook ‘patenteerde’? Ja, behalve als het het teveel moeite kostte! Nederland is op dit gebied wel erg traag.stroperig/duur. Wat of ze vond van genmutatie en de mogelijke gevaren ervan? In Nederland geldt een erg strakke wetgeving, de ‘gen-geiten’ (een paar miljoen euro per stuk!) staan nu nog goed verzorgd/vertroeteld in Utah (VS). Jalila zag wel de noodzaak van goede wetgeving hieromtrent. Ze verwachtte dat binnenkort ook in Brabant er ‘gen-gemuteerde’ geiten konden zorgen voor haar ‘spinnen-grondstof’. Veel ‘geiten-vragen’: hoe haal je die ‘spinnen-grondstof’ uit geitenmelk, kan de geitenmelk daarna nog gewoon gedronken worden, en hoeveel liter heb je nodig voor 1 meter ‘spinnendraad’? Dierlijke mest ja, maar menselijke mest dan? Hoe krijg je dit allemaal financieel rond? Cellulose uit mest kost ook energie, kun je qua kosten/energie niet beter gewoon bomen kappen? Op al die vragen kwamen heldere antwoorden. Uit alles bleek: hier staat een ‘top-vrouw’, inhoudelijk, communicatief en personlijk/ethisch sterk en in staat partijen aan zich te binden. Ja, zei Jalila, ‘de overheid’ is nodig maar …burgers/kempenaren: neem ook je eigen verantwoordelijkheid in deze veranderende wereld. Blijf nieuwsgierig. Komende Dutch Design Week is Jalila ‘ambassadeur’ met als thema WATER. Ze vroeg het KW-publiek of die nog ‘waterkwesties’ uitgezocht wilde hebben…en we werden uitgenodigd om haar BioArt Village met DDW te bezoeken. Oirschotsedijk 14-10, tegenover Philips Fruittuin. Met een lang slotapplaus nam Jalila afscheid en was dit KW-seizoen ten einde.
vooraf
Het KW-cafe eindigt het seizoen met een regionale top-combi: wetenschap, bio-kunst en maatschappij. Jalila Essaïdi werd onlangs door Frits Magazine benoemd tot meest invloedrijke vrouw in de regio voor 2017 en ze behoort tot de Inspiring 50 vrouwen in Nederland! Jalila’s bekendste werk, Bulletproof Skin, is een in vitro gekweekte menselijke huid versterkt met spinnenzijde afkomstig van genetisch gemodificeerde geiten en zijdewormen. Dit materiaal stopt een kogel op halve snelheid maar een kogel met een normale snelheid gaat er wel door. Wat heb je hieraan? Jalila verkent ook de sociale, politieke, ethische en culturele vraagstukken omtrent veiligheid in een (bio)technologische wereld.
Jalila is gespecialiseerd op het gebied van moderne biotechnologie en biologische kunst. Een recent project, Mestic®, maakt nieuwe grondstoffen zoals plastic, papier, en textiel uit koeienmest. Deze oplossing voor het mestprobleem genereert ook nieuwe duurzame grondstoffen die door de industrie gebruikt kunnen worden. Ze won hiermee belangrijke internationale prijzen zoals de internationale H&M Global Change Award in 2017 en de Chivas Venture Award in 2018 . In 2017 startte zij met de opbouw van een BioArt Dorp in Eindhoven door een vijftal bijeen gelegen oude boerderijbunkers op te knappen tot een zelfvoorzienende locatie waar plaats is voor een laboratorium, expositieruimtes en een experimentele hortus botanicus.
Jalila Essaïdi (Eindhoven, 1980) behaalde haar bachelor in Art op Fontys Hogescholen voor de Kunsten in 2009. Zij studeerde vervolgens bio-kunst aan de Universiteit Leiden en deed haar Masteropleiding in de Kunsteducatie in Tilburg. Essaïdi is directeur van Inspidere BV®, een biotechbedrijf gevestigd in Eindhoven. Zij is ook directeur en oprichter van Stichting BioArt Laboratories en docent bij Fontys Hogescholen voor de kunsten.