Woensdag 5 oktober 2016 (12 Euro)
Gasten: Piano Duo Jeroen & Sandra van Veen met klassieke muziek kan ook anders; met Satie, Pärt, Ten Holt en anderen Plaats: Muzenval Eersel
Het KW-seizoen opent met een voorstelling van pianoduo Sandra en Jeroen van Veen (Culemborg). Ze spelen een deel uit hun betoverende bewerking en uitvoering van Canto Ostinato (Simeon ten Holt), maar ook muziek van Ludovico Einaudi, Arvo Pärt en componist (!) Jeroen van Veen. Sterpianisten Sandra en Jeroen spelen al bijna dertig jaar samen op zowel een als twee piano’s. Sandra Mol (1968) en Jeroen van Veen (1969) studeerden beiden aan het conservatorium van Utrecht. Ze geven concerten in Amerika, Canada, Rusland en vele andere landen. Hun muzikale specialisatie ligt op het terrein van ‘de minimalisten’, samen namen zij al vele in de nationale en internationale pers geroemde CD’s op. Sandra heeft hiernaast een passie voor lesgeven, zij is onder andere gespecialiseerd in werken met kinderen die bijzondere aandacht of begeleiding nodig hebben, zoals zeer jonge kinderen, kinderen met autisme, en hoog- of juist minderbegaafde kinderen. In april 2016 kreeg Jeroen van Veen de NPO Radio 4 Prijs voor zijn inzet om klassieke muziek toegankelijk te maken voor zoveel mogelijk mensen. Uit het jury-rapport: “Met zijn muziek en opvallende ligconcerten bereikt en boeit hij keer op keer een uitzonderlijk breed publiek. Met zijn unieke repertoirekeuze, concerten op bijzondere locaties en zijn herkenbare invloeden van jazz, blues, techno en trance in zijn muziek weet hij ook veel jongeren te bereiken. Daarnaast is Jeroen van Veen een begenadigd verteller. Als geen ander weet hij onder woorden te brengen wat muziek bij mensen teweegbrengt.”
Donderdag 27 oktober 2016
Gast: Prof. Paul Scheffer
over Europa, grenzen, vluchtelingen en ons geweten
Plaats: Muzenval Eersel
Het KW-debat thema van dit seizoen gaat over Europa, Vluchtelingen & Integratie. Met wie kun je dan beter beginnen dan met Paul Scheffer!? Al in 2000 publiceerde Scheffer in NRC Handelsblad zijn essay Het multiculturele drama. Hierin beschreef hij hoezeer ‘wij’ en ‘zij’ in Nederland langs elkaar heen hebben geleefd. Scheffer werkte zijn oorspronkelijke ideeën uit in Het land van aankomst (2007): een breed opgezette zoektocht, ook historisch, naar wat zich afspeelt onder de oppervlakte van de multiculturele samenleving. Niet alleen in Nederland, maar ook elders in Europa, en in Amerika. In april 2016 schreef Scheffer voor ‘de Maand van de Filsofie’ het bijbehorende essay/boek De vrijheid van de grens naar aanleiding van de Europese vluchtelingencrisis. Het overschrijden van grenzen wordt vaak gezien als de enige weg naar vooruitgang. Met een wereld zonder grenzen als het hoogste ideaal. Want wie zijn wij, wereldburgers, om anderen toegang tot ons grondgebied te ontzeggen? Dit heeft alles te maken met een overschatting van de mobiliteit: de minderheid van mensen die in beweging zijn wordt overal bestudeerd, maar dat de overgrote meerderheid aan een plaats gebonden is lijkt geen onderwerp van onderzoek. We gaan gemakshalve voorbij aan het gegeven dat driekwart van de Fransen woont in de regio waar ze zijn geboren, en dat is elders in Europa niet veel anders. Die blinde vlek belemmert niet alleen ons zicht op de werkelijkheid, het leidt ook tot een verachting van alles wat plaatsgebonden is. Scheffer: ‘Wat Europa is, kan ze zijn omdat ze zich een vrije binnenruimte heeft geschapen waarin de deugden waaraan zij hecht (tolerantie, recht van het individu, vrijheid van handelen en meningsuiting) mogelijk zijn’. Dat hoeft en mag ook volgens Scheffer nieuwsgierigheid en zelfs openheid jegens dat andere niet te verhinderen. NRC schreef: ‘De prijs voor intellectuele moed komt Scheffer toe, die bereid is ongemakkelijke inzichten serieus te nemen en zich daarbij niet teveel lijkt te bekommeren om aaibaarheid’.
Paul Scheffer (Nijmegen 1954) schrijft al meer dan 20 jaar voor NRC Handelsblad. Sinds september 2011 is hij hoogleraar Europese Studies aan de Universiteit van Tilburg.
Woensdag 30 November 2016
Gast: Ted van Lieshout, Schrijver, Dichter, Scenarist en Beeldend kunstenaar
over pretpark poezie!
Plaats: Muzenval Eersel
Eindelijk het ‘multitalent’ Ted van Lieshout in het KW-Cafe! Eens dacht Ted van Lieshout (Eindhoven, 1955) dat hij geen schrijver kon worden, omdat hij taalfouten maakte en te ‘deftig’ schreef. Maar toen hij als illustrator en grafisch ontwerper werkzaam was, merkte hij dat hij wel de juiste woorden kon vinden als hij gedichten en verhalen voor kinderen schreef. En met succes: zijn jeugdroman Gebr. werd in negen talen vertaald en voor zijn dichtbundels ontving hij verschillende Griffels en Zoenen. In 2009 werd het oeuvre van Ted van Lieshout bekroond met de Theo Thijssen-prijs (60.000 Euro). Uit het juryrapport: ‘De jury wil in Ted van Lieshout een schrijver en dichter bekronen, die ook als illustrator, boekenmaker én activist vanaf 1986 een veelzijdig en kwalitatief hoogstaand oeuvre heeft opgebouwd.’ In 2012 publiceerde Ted van Lieshout een boek voor volwassenen: Mijn meneer. Daarin beschrijft hij de erotische relatie die hij als jongetje had met een volwassen man. Het boek is geschreven vanuit het perspectief van het elfjarige jongetje, dat zijn geheim met niemand durft te delen. Cees van der Pluijm recenseerde het werk als volgt: “Dit boek is een moedige bijdrage aan een vaak hetzerige discussie: expliciet, maar niet vulgair, psychologisch subtiel, scherp en met humor geformuleerd, genuanceerd en stellingnemend.”
Inmiddels heeft hij meer dan vijftig boeken geschreven, die meerdere malen bekroond werden.
Van Lieshout schreef scènes en liedjes voor verschillende televisieprogramma’s zoals Sesamstraat en Het Klokhuis. Daarnaast schreef en bewerkte hij liedjes voor Jenny Arean, Karin Bloemen en Lenette van Dongen. In 2004 en 2005 was Ted van Lieshout de vijfde Leonardohoogleraar aan de Universiteit van Tilburg. Deze leerstoel, voor dubbeltalenten, werd eerder bekleed door Hugo Brandt Corstius, Rutger Kopland, Jan Terlouw en Leo Vroman. In 2012 verscheen ook het eerste deel van de prentenboekenserie die hij maakt over een kleuter die een boerderij runt: “Boer Boris”. In 2014 en 2016 behoorde Ted van Lieshout tot de eindgenomineerden voor de “kleine Nobelprijs”, de Hans Christian Andersen Award, een internationale prijs voor kinder- en jeugdliteratuur.
December 2016 (5 Euro)
KW-College #5
Gasten, Thema en Plaats worden later bekend gemaakt
Dinsdag 24 januari 2017
Gast: dr. Herman de Regt (filosoof UvT)
over het ‘snapgevoel’ en echte wetenschap.
Plaats: Aula PiusX Bladel
Voor de Universiteit van Nederland hield Herman de Regt onlangs een vijftal lezingen met als titels: ‘Waarom is wetenschap belangrijker dan nadenken over de zin van het leven?’ en ‘Waarom vindt ons brein geen rust totdat we het gevoel hebben iets te snappen?’ Hoe komen wetenschappers tot hun kennis? Wanneer is iets goede kennis of slechte, en wanneer zeggen we dat iets waar is? Dit is het soort vragen waar dr. Herman de Regt afgrijselijk enthousiast van wordt. Hoe werkt een radio? Wat is een vacuüm? Wat gebeurt er als twee biljartballen tegen elkaar ketsen? We denken dat we het snappen, maar wat is dat ‘snappen’? Filosoof Herman de Regt schreef (mede) het boek ‘Het snapgevoel’ en laat zien hoe mensen, puur door het gevoel te hebben dat ze iets doorhebben, soms ideeën voor waar aannemen die eigenlijk grote onzin zijn. De Regt onderzocht een heel specifiek gevoel dat een fundamentele rol speelt in het tot stand komen van onze overtuigingen en noemt dit ‘het snapgevoel’. Het aangename gevoel dat je hebt als je iets begrijpt of snapt. Als we iets niet begrijpen, wekt dat irritatie of frustratie. Zodra we iets snappen, voelen we ons goed. Het risico is dat dit prettige snapgevoel mensen immuun maakt voor kritiek of andere informatie terwijl ze in werkelijkheid fout zitten, een onterecht snapgevoel hebben! De Regt is ook onderwijsdirecteur aan de faculteit Geesteswetenschappen en werd verschillende keren uitgeroepen tot ‘beste docent’! Hij houdt ook een pleidooi voor invoering van het vak psychologie in het voortgezet onderwijs.
Woensdag 15 febr 2017 (onder voorbehoud)
Gast: Petra Stienen, Arabiste en Schrijver
over terug naar de Donderberg: portret van een wereldwijk met 7000 inwoners en 80 nationaliteiten
Plaats: Muzenval Eersel
Petra Stienen (Roermond, 1965) is Arabiste en voormalig diplomate. Ze studeerde Arabisch en was tussen 1995 en 2004 als diplomaat werkzaam op de Nederlandse ambassade in Egypte en Syrië. Tijdens de protesten in de Arabische wereld in 2011 trad ze regelmatig op als commentator in nieuwsprogramma’s, zoals Pauw & Witteman. In april 2008 verscheen haar boek Dromen van een Arabische lente, dat twee á drie jaar later profetisch bleek te zijn geweest. Stienen heeft daarna het ‘diplomaten-wereldje’ bewust verlaten om actief te worden in Nederland. Stienen is de tweede KW-gast in het KW-thema Integratie. Stienen als ‘doener’ en Scheffer als ‘filosoof’. In 2015 verscheen haar boek Terug naar de Donderberg. Een wijk waar zij is opgegroeid met 7000 inwoners en (nu) meer dan 80 nationaliteiten is de wereld in het klein. Ontwikkelingen die nationaal en internationaal spelen (Vluchtelingen, Integratie, Vrouwen&Islam) zijn zichtbaar in de ‘wereldwijk’ Donderberg. Terug in haar oude buurt werd zij actief en stelt zij zichzelf en anderen vragen als: Hoe gaan we om met verschil in talent, afkomst en toegang? Welke mensen fungeren als bruggenbouwers? Wat is de kracht van nieuwkomers die slagen in Nederland?
Woensdag 8 Maart 2017
Gast: Prof. Fik Meijer
over bedreigingen: lessen uit het Romeinse rijk voor de Europese Unie
Plaats: Muzenval Eersel
Fik Meijer is een historicus, dus verwacht van de emeritus hoogleraar Oude Geschiedenis geen politiek pamflet. “Ik ben geen politicus, maar ik ben wel grootvader. Ik maak me voor mijn kleinkinderen zorgen om de wereld van morgen.” Meijer schreef in 2011 voor de Maand van de Geschiedenis ‘Lessen uit Rome’. Meijer vraagt zich daar af of de oplossingen die de oude Romeinen bedachten voor hun vreemdelingenproblematiek, de Europese Unie kunnen inspireren. Of Nederland in de omgang met de islam kan leren van de onverdraagzame opstelling van de Romeinse elite tegenover het toen opkomende christendom. En of de enorme instroom van vluchtelingen uit het Midden-Oosten en Noord-Afrika die in Europa asiel aanvragen vergelijkbaar is met, en even bedreigend is als, de volksverhuizingen die het Romeinse Rijk ontwrichtten.
Meijer: “Het werd hard tegen hard, de weldenkende christenen en Romeinen werden overstemd door de radicalen. Zo dreigt het hier nu ook te gaan, met de moslims als nieuwkomers. Populisten gebruiken de hardste woorden. In de Romeinse tijd ging het om de christenen, de barbaren en kannibalen, nu om ‘kopvoddentaks’ en ‘haatbaarden’. Uit de Romeinse geschiedenis kunnen we leren dat we de islam niet moeten bestrijden, zoals met Wilders ook Le Pen (Frankrijk) propageert.”
Het Romeinse Rijk kan ook een positief voorbeeld zijn op het gebied van integratie. Keizer Augustus (27 v Chr – 14 n Chr) kwam tot de conclusie dat een blijvende tegenstelling tussen ‘wij’ en ‘zij’, tussen overwinnaars en overwonnenen, op den duur de stabiliteit van het rijk zou ondermijnen. De Romeinen waren bang voor de migranten uit het Noorden, de Germanen. De Europese Unie vreest nu een exodus van bijbelse omvang uit het Zuiden. Meijer: “Er is angst dat Europa bezwijkt onder die immigratiestroom, net als destijds het imperium Romanum. Maar het Romeinse Rijk bestond toen al langer dan duizend jaar en was uitgeput onder zijn eigen gewicht. De Europese Unie is nog jong en veerkrachtig. “Fik Meijer (1942) studeerde klassieke talen en oude geschiedenis aan de Universiteit van Leiden, waar hij in 1973 ook promoveerde. Na twaalf jaar als leraar werkzaam te zijn geweest in het voortgezet onderwijs en het hbo ging hij in 1980 naar de Universiteit van Amsterdam en werd hij in 1999hoogleraar oude geschiedenis. Sinds 2007 is hij met emeritaat.
Woensdag 12 April 2017 (onder voorbehoud)
Gast: Maria Goos
over verbeelding op papier: schrijven voor theater en film
Plaats: Muzenval Eersel
Maria Goos ( 1956) schrijft. Of beter vertelt verhalen. Dat doet ze al vanaf haar prilste jeugd maar nog altijd zitten er verhalen in haar hoofd en is haar pen niet leeggeschreven.
In het KW-Cafe vertelt zij over haar werkwijze. Van idee naar verbeelding en tekst. Schrijven met ‘acteurs in je achterhoofd’. Een tekst loslaten en kijken hoe verschillende regisseurs er verschillende stukken van maken. De charme van toneel en de mogelijkheden van film.
Maria Goos volgt van 1977 – 1982 de docenten- en regieopleiding van de Toneelacademie in Maastricht. Vanaf 1982 schrijft Maria Goos met grote regelmaat toneelstukken die zij in de eerste jaren ook zelf regisseert. Langzamerhand komt in haar werk het accent te liggen op het schrijven van toneelstukken en (vanaf 1986) televisieproducties. Ook schrijft zij begin jaren ’90 een zestigtal sketches voor Klokhuis. Haar columns en toneelstukken worden verfilmd en verschijnen in boekvorm. Prijzen rijgen zich aaneen, haar stukken worden vertaald en in het buitenland gespeeld met als absolute toppers: Pleidooi, Oud Geld, Familie, Nu even Niet, Cloaca en Smoeder. Het stuk De Geschiedenis van Familie Avenier wordt door ook Toneelgroep Eersel gespeeld onder regie van Marian Maas. En voor acteur Nasrdin Dchar maakt ze Oumi, een monoloog over zijn Marokkaanse moeder.
In januari 2011 ontvangt ze tijdens de Cultuurnacht, de Gemeente Breda œuvreprijs die wordt uitgereikt aan iemand die onmiskenbaar een grote bijdrage levert aan de artistieke en culturele uitstraling van de stad. Maria is in Breda geboren.
Recent TV-werk van Maria Goos is Volgens Jacqueline van Maria. En nu werkt Maria Goos met producent Lucio Messercola aan een tiendelige dramaserie over het wel en wee van een Italiaans-Nederlandse familie; La Famiglia. De familie die centraal staat in deze serie is afkomstig uit de omgeving Napels en runt in het fictieve dorpje Lingedijk een pizzeria. De beste van de regio! De pizzeria is al 25 jaar zeer succesvol. Tot het verleden van opa Giancarlo ineens op de stoep staat… De lanekdotes in en om de pizzeria en het cultuurconflict in een Italiaans-Nederlandse familie, zijn geïnspireerd op de jeugd van Lucio. In de zomer van 2014 zijn Maria en Lucio afgereisd naar Italië, waar zij samen de karakters en plotlijnen hebben bedacht en ontwikkeld. Hier ontstond naast de basis voor de serie, ook de basis voor een wonderlijke samenwerking tussen Maria en Lucio. Maria schrijft de scenario’s en samen werken zij aan de structuur van iedere aflevering. Dit maakt La Famiglia tot een serie met een hoge mate van kwaliteit én authenticiteit.